Thiền Và Sức Khỏe PDF
Tôi bắt đầu hành Thiền ở tuổi gần 60, đã quá muộn so với thời điểm mà nhiều người khác bắt đầu. Trước đó, khi còn trẻ, tôi cũng đã đọc nhiều về Thiền qua các tác phẩm của Krishnamurti, Suzuki, Minh Châu, Nhất Hạnh… nhưng chỉ dừng lại ở việc hiểu biết, tích lũy kiến thức mà không thực sự trải nghiệm.
Ban đầu, đối với tôi, Thiền là một khái niệm mơ hồ, xa xôi và chỉ dành riêng cho một nhóm nhỏ, có vẻ như là mê tín, không phù hợp với người bình thường. Là một bác sĩ, tôi đã dành hơn 12 năm làm việc ở phòng Cấp cứu của Bệnh viện Nhi Đồng Sài Gòn, sau đó là hơn 20 năm phụ trách Trung tâm Truyền thông và Giáo dục Sức khỏe, tham gia các chương trình Săn sóc sức khỏe ban đầu và giảng dạy tại các trường Y, viết sách và bài báo… Cuộc sống của tôi luôn bận rộn, đến mức một ngày kia, tôi bị tai biến và phải nhập viện để mổ cấp cứu não.
Từ khi mơ màng cho đến khi tỉnh dậy trong phòng hồi sức… dường như tôi đã trải qua một cuộc phiêu lưu đầy thú vị! Khi bước đi những bước đầu tiên, như một đứa trẻ bước chân chập chững trên mặt đất, tôi nhận ra điều kỳ diệu ấy. Tự nhìn thấy bản thân trong gương, với đầu trọc lóc, tôi không thể nhịn được cười.
Thật sao? Lâu nay tôi tưởng mình là ai khác chứ! Bạn bè trong ngành đều quan tâm đến việc sử dụng nhiều loại thuốc. Tôi lại lựa chọn một cách khác, vì tôi biết rằng bệnh của mình không thể chữa bằng thuốc. Phải tìm kiếm một con đường khác thôi.
Rồi tôi lại đọc lại Tâm Kinh “Quán Tự Tại Bồ-tát hành thâm Bát Nhã ba-la-mật-đa thời chiếu kiến ngũ uẫn giai không, độ nhất thiết khổ ách…”. Những câu kinh xưa mờ nhạt bỗng trở nên sáng tỏ với tôi. Phải, chính xác thế. Phải tự tại.
Phải dựa vào chính mình. Tôi đọc kinh và đào sâu vào đống sách y khoa từ mấy chục năm trước để tìm kiếm. Cuối cùng, tôi nhận ra rằng có một con đường đã từng xa lạ với tôi suốt thời gian dài.
“Đây là con đường duy nhất dẫn tới thanh tịnh cho chúng sanh, giảm bớt khổ đau, và đạt được sự minh thông…” (Satipatthana, Tứ Niệm Xứ). Con đường duy nhất ư? Có thể dẫn tới thanh tịnh ư? Còn mong gì hơn khi ta đang sống trong một thời đại đầy “bất ổn và hoang mang”, có thể giảm bớt khổ đau ư? Còn mong gì hơn khi ta đang sống trong một thế giới đầy khổ đau và phiền muộn, rồi đạt được sự minh thông nữa ư? Thì ra cái “trí” của ta từ lâu chỉ là cái trí tích lũy, cái “thức” của ta từ lâu chỉ là cái thức phân biệt, thị phi…
Con đường nào đó vậy? Chính là thiền Anapanasati hoặc Nhập tức xuất tức niệm, còn được gọi là “Quán niệm hơi thở”, đã được nói đến từ hàng ngàn năm trước, và bây giờ được gọi là “Quán niệm hơi thở”: Thở vào thì biết đang thở vào, thở ra thì biết đang thở ra… Chỉ có vậy thôi à? Tin được không?