Đoạn Đầu Đài PDF
Tiểu thuyết gia người Kyrgyz đã làm cho toàn thế giới biết đến quê hương nhỏ bé, đầy núi non của mình thông qua các tác phẩm về cuộc sống hàng ngày trong thời kỳ Xô viết.
Aitmatov nổi tiếng từ năm 1958 khi xuất bản cuốn tiểu thuyết Jamilya. Đặt trong bối cảnh Thế chiến II, tác phẩm kể về một phụ nữ trẻ người Kyrgyz dám rời chồng để theo đuổi một cựu binh. Jamilya đã gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng Hồi giáo và tại các quốc gia về việc liệu một phụ nữ có nên bỏ chồng để theo đuổi một người đàn ông khác.
Tuy nhiên, nhà thơ nổi tiếng người Pháp, Louis Aragon, ca ngợi Jamilya là “câu chuyện tình yêu tuyệt vời nhất mọi thời đại”.
Trong những sáng tác khác, Aitmatov miêu tả cuộc sống con người dưới thời Xô viết. Ông tập trung đặc biệt vào những thân phận bị biến thành nô lệ, bị nô dịch hóa từng bước.
Aitmatov là một nhà văn quyết liệt bảo vệ sự phát triển độc lập của nền văn hóa và ngôn ngữ trong những quốc gia không nói tiếng Nga trong khối Xô viết. Trong cuốn Một ngày dài hơn thế kỷ, nhà văn tạo dựng một nhân vật giết chết mẹ mình vì không còn nhớ ra bà.
Nhiều tác phẩm của Aitmatov đã được chuyển thể thành phim. Trong đó, bộ phim Người thầy đầu tiên, dựa trên tiểu thuyết cùng tên của ông, do đạo diễn nổi tiếng người Nga Andrei Konchalovski chỉ đạo, đã gây ấn tượng mạnh mẽ đến lòng người ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Sau năm 1991, tiểu thuyết của Aitmatov được dịch và lan rộng ở phương Tây, thu hút thêm hàng triệu độc giả, đặc biệt là tại Đức.
Là một trong những hiếm hoi người Kyrgyz nổi tiếng vượt ra ngoài biên giới quốc gia chỉ có 5 triệu dân, Aitmatov đã có sự ảnh hưởng đặc biệt trong đời sống chính trị của Kyrgyzstan. Việc ủng hộ của nhà văn cho Askar Akayev đã đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Akayev trở thành Tổng thống Kyrgyzstan nhiệm kỳ 1990-2005.
Chingiz Torekulovich Aitmatov sinh ngày 12/12/1928 tại làng Sheker, ở phía tây bắc của Kyrgyzstan. Vào năm 1935, gia đình ông đã di cư đến Matxcơva, Nga.
Ba năm sau đó, Torekul Aitmatov – cha của nhà văn – đã bị đưa vào trại cải tạo và sau đó bị xử tử. Sáu mươi năm sau, thi thể của ông mới được tìm thấy trong một ngôi mộ tập thể ở miền Bắc của Kyrgyzstan. Cái bi kịch cá nhân này đã ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều tác phẩm của Aitmatov. Phần đầu của tiểu thuyết này là một ví dụ điển hình. Cuốn sách được viết vào năm 1986 này đã được đọc rộng rãi trong giai đoạn cải cách kinh tế ở Nga.
Trong sự nghiệp văn học của mình, Aitmatov đã nhận được giải thưởng Lênin (1963) và 3 giải thưởng Nhà nước (1968, 1977, 1983). Mặc dù được vinh danh nhiều lần và có những thành tựu văn học đáng kể, Aitmatov vẫn được nhà văn Nga Viktor Yerofeyev nhận định là một người “trung thực, khiêm nhường và trong sáng”.