Ngày Cuối Trong Đời Socrates PDF
Bốn cuộc đối thoại xuất hiện đồng thời trong “Ngày cuối cùng của Socrates” đều có tính chất tiểu sử, kể lại cuộc đời của một cá nhân.
Nhờ vậy, Plato mang đến cho độc giả một bức chân dung đầy đủ về Socrates, cả là con người thực sự và là hình mẫu lý tưởng.
Trong ba cuộc đối thoại đầu tiên, độc giả không biết chắc liệu ông có truyền đạt chính xác lời của Socrates hay không, nhưng họ có thể thấy rõ ràng ông đang cố gắng trình bày Socrates như một nhân vật cụ thể, với phong thái trang nhã, cách hỏi có vẻ nghi ngờ, tác phong lịch thiệp và lời nói có phần châm biếm, cùng với mục tiêu đạo đức, luân lý thấm nhuần.
Ngược lại, trong “Phaedo”, độc giả được chứng kiến Socrates không chỉ là một nhân vật lịch sử mà còn là một triết gia lý tưởng, hình mẫu điển hình của triết học duy linh hoặc duy tâm, với tư tưởng của ông đã phát triển qua tâm trí của Plato.
Euthyphro xuất hiện đầu tiên theo trình tự. Nội dung để độc giả thấy Socrates là một người thầy, thông qua nghệ thuật biện chứng, tìm cách đánh thức con người từ bỏ trạng thái tin tưởng hỗn loạn trong các ý niệm, khuyến khích con ngườ phê phán quan điểm chủ quan của mình về các vấn đề đạo đức.
“Để hiểu thế nào là mộ đạo, chúng ta cần nhận diện sự mơ hồ trong niềm tin đang tiềm ẩn. Việc tìm hiểu như vậy cho thấy chỉ cần làm như thế, có thể coi là hành vi sùng đạo khiến thần linh hài lòng.
Điều này cũng dẫn đến câu hỏi: Liệu việc thờ phụng có phải là biểu hiện của lòng sùng đạo vì thần linh hài lòng, hay thần linh hài lòng vì việc thờ phụng là biểu hiện của lòng sùng đạo?”
Dưới đây là phiên bản của đoạn văn với từ ngữ đã được thay đổi nhưng vẫn giữ nguyên ý:
Nếu muốn định nghĩa mộ đạo như một phần của công bằng, chính trực, ngay thẳng, thì cần lưu ý rằng công bằng, chính trực, hoặc ngay thẳng trong quan niệm thông thường chỉ liên quan đến trách nhiệm giữa người với người.
Do đó, độc giả sẽ đối diện với vấn đề gay gắt: việc phục vụ thần linh có khác gì so với phục vụ con người không, việc phục vụ thần linh có yêu cầu nhiệm vụ đặc biệt không? Cuộc đối thoại kết thúc với một kết luận có vẻ phủ định.
Tuy nhiên, nếu chú ý kỹ, độc giả sẽ nhận ra rằng cuộc thảo luận đã dẫn đến việc nhìn nhận mộ đạo không phải là một phần đặc biệt, mà chỉ là một khía cạnh có tính chất tôn giáo của đạo đức.